Hafize Gaye Erkan’ın başkanı olarak atanmasının ardından ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizi artırılmıştı. 22 Haziran’da yapılan bu toplantıda politika faizi yüzde 8.5’dan yüzde 15’e çıkarılmıştı. Politika faizinin ilk etkisi kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan faizlerdeki artışta görülmüştü. Şimdi kredi faizlerine etkileri de ortaya çıkmaya başladı. Merkez Bankası’nın verisine göre 16 Haziran haftasında yüzde 15 olan ticari TL kredilerine uygulanan ortalama faiz, 30 Haziran haftasında yüzde 17.64’e yükseldi.
23 HAZİRAN’DA YÜZDE 15.35
Merkez Bankası’nın faiz artış trendini Haziran ayında başlatmasıyla birlikte ilk olarak politika faizine yakın olan faizleri etkilemesi bekleniyordu. Bunların başında ticari kredi faizleri geliyor. Merkez Bankası bankaların kredilere uyguladığı ağırlık ortalama faiz oranlarını düzenli olarak açıklıyor. Buna göre, geçen yıl ekim aylarında ticari kredilere uygulanan ortalama faiz yüzde 18’lerdeydi. 2023 yılının ilk haftasında yüzde 13.42 seviyesinde olan faiz, şubat ve nisan ayları arasında yüzde 14’lerdeydi. 9 Haziran tarihli haftada yüzde 14.91 olan ortalama kredi faizi, 16 Haziran’da yüzde 15, 23 Haziran’da ise yüzde 15.35 oldu. 22 Haziran PPK toplantısından sonraki hafta 30 Haziran haftasında ise ticari TL kredi faiz oranları yüzde 17.64’e çıktı.
İHTİYAÇ YÜZDE 43.96
Bankaların ihtiyaç kredilerine uyguladığı ağırlıklı ortalama faiz 30 Haziran haftasında yüzde 43.96’ya yükseldi. Mayıs ayının sonlarına kadar yüzde 30’lar düzeyinde olan ihtiyaç kredilerindeki ortalama faiz, haziran ayının başından itibaren yüzde 40’ları görmüştü. 2 Haziran haftasında yüzde 40.14 olan ihtiyaç kredilerinin ortalama faizi, 23 Haziran haftasında yüzde 41.52 oldu. 30 Haziran haftasında da yüzde 43.96’ya yükseldi. Konut kredileri faizi haziran ayının başlarında yüzde 18 düzeyindeydi. 23 Haziran haftasında ortalama konut kredilerine uygulanan faiz yüzde 23.98 olurken, 30 Haziran haftasında da yüzde 24.45’e çıktı. Taşıt kredilerinin ortalama faizi ise 23 Haziran haftasında yüzde 34.02’ydi. 30 Haziran haftasında ise yüzde 36.22 oldu.
KDV ARTIŞLARI YÜRÜRLÜKTE
GEÇTİĞİMİZ cuma günü Resmi Gazete’de yayımlanan KDV artışları dün yürürlüğe girdi. Mal ve hizmetlere uygulanan yüzde 8’lik KDV yüzde 10’a, yüzde 18’lik KDV oranı da yüzde 20’ye çıkarıldı. Sabun, şampuan, deterjanlardan alınan KDV ise yüzde 8’den yüzde 20’ye yükseltildi. Diş macunu, bebek bezleri, hijyenik havlular ve kadın pedleri yüzde 8’den 10’a çıktı. KDV oranının yüzde 18’den yüzde 20’ye çıkarılması benzin ve motorinden alınan oranı da yükseltti. KDV artışı nedeniyle benzinde 40 kuruş, motorinde ise 38 kuruşluk artış kaydedildi.
BU AY PPK 20 TEMMUZ’DA
BU ay Para Politikası Kurulu toplantısı 20 Temmuz’da yapılacak. 22 Haziran’daki PPK toplantı özetinde, “Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 8.5’ten yüzde 15 düzeyine yükseltilmiştir. Kurul alınan bu kararı, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için başlatılan parasal sıkılaştırma sürecinin ilk adımı olarak öngörmektedir” denilmişti. 20 Temmuz toplantısında da faizde artış olma ihtimali yüksek bulunuyor. Bu durumda kredi kartları uygulanan faizler de paralel olarak artacak. Temmuz ayı için referans faiz yüzde yüzde 1.36’ya çıkarılınca kredi kartı faizleri de yüzde 1.36’dan yüzde 1.91’e yükseldi. Gecikme faizi ise yüzde 1.66’dan yüzde 2.21’e çıktı. Eğer politika faizi artarsa bu oranlar da artacak.
